Rehabilitacja neurologiczna, nazywana niekiedy neurorehabilitacją, jest zaplanowanym, specjalistycznym procesem prowadzonym przez wykwalifikowany personel, którego działania ukierunkowane są na maksymalne przywrócenie sprawności i poprawę jakości życia osób cierpiących na ostre i przewlekłe choroby ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. W tym artykule przedstawimy 5 zasad, dzięki którym taka rehabilitacja jest skuteczna.
1. Neurorehabilitacja adekwatna do jednostki chorobowej
Uszkodzenia układu nerwowego są niejednorodną grupą schorzeń, do których dochodzi w wyniku wypadków, postępujących, przewlekłych procesów neurodegeneracyjnych i innych. Z tego względu mówimy o rehabilitacji neurologicznej:
- wczesnej – po udarze mózgu, po urazach OUN, po operacjach, w przypadku stwardnienia rozsianego (SM) czy zapalenia wielokorzeniowo-nerwowego lub różnych zespołów korzeniowych, porażenia nerwów. W takich sytuacjach rehabilitacja prowadzona jest od pierwszej doby, niekiedy przez kilka miesięcy;
- przewlekłej – w przypadku choroby Parkinsona, dystrofii oraz atrofii mięśniowych, innych miopatii, polineuropatii, mózgowego porażenia, zespołu Downa czy przepukliny oponowo-rdzeniowej. Wtedy rehabilitacja powinna być prowadzona ciągle, przez całe życie.
W każdym z tych przypadków rehabilitacja będzie przebiegała inaczej, będzie mogła przyjąć formę pracy indywidualnej z rehabilitantem lub ćwiczeń grupowych.
2. Zindywidualizowany plan rehabilitacji neurologicznej
Zawsze jednak rehabilitacja typu neurologicznego, jak też rehabilitacja w ogóle, musi być indywidualnie zaplanowana. To znaczy nie tylko z uwzględnieniem rodzaju schorzenia, ale też indywidualnych predyspozycji chorego, jego możliwości, wynikających na przykład z wieku i stanu organizmu przed chorobą, i oczekiwań, jak też determinacji, by powrócić do zdrowia.
Podstawowym celem rehabilitacji neurologicznej jest ograniczenie funkcjonalnych skutków choroby tak, by pacjent był w życiu możliwie najbardziej samodzielny. Dlatego jedni chorzy będą się uczyli prawidłowego chodu, a inni na przykład obracania się w pozycji leżącej czy siadania.
Plan rehabilitacji jest na bieżąco ewaluowany i aktualizowany – zgodnie z postępami chorego. Może on obejmować: fizjoterapię, fizykoterapię, masaż.
3. Wielospecjalistyczne podejście do rehabilitacji typu neurologicznego
Rehabilitacja, by mogła być skuteczna, musi być kompleksowa. W praktyce oznacza to, że działania w jej obrębie prowadzone są przez cały zespół specjalistów z różnych dziedzin. Przede wszystkim są to: lekarz rehabilitacji, fizjoterapeuta, psycholog lub neuropsycholog, logopeda lub neurologopeda, a w razie konieczności także inni lekarze specjaliści, jeśli chorobie neurologicznej towarzyszą inne schorzenia, na przykład kardiologiczne czy diabetologiczne.
4. Kompetentny personel rehabilitacyjny
Ważne jest, by osoby, które prowadzą rehabilitację neurologiczną były do tego odpowiednio przygotowane. Nie chodzi tylko o kompetencje zawodowe związane z wiedzą na temat choroby i postępowania terapeutycznego, które powinny być doskonalone i uzupełniane zgodnie ze współczesnymi osiągnięciami, ale też o kompetencje miękkie, które pozwalają nawiązać z pacjentem dobry kontakt i wesprzeć go psychicznie.
5. Przyjazna atmosfera w czasie rehabilitacji
Nie od dziś wiadomo, że atmosfera interpersonalna wpływa na sposób funkcjonowania w środowisku. Dlatego tak istotne dla nas jest stworzenie miejsca, w którym terapia nie jest przykrym obowiązkiem, ale wyzwaniem, które chory chce podjąć, by poprawić swoją sytuację. Dbamy o to, by w czasie rehabilitacji, często długiej i żmudnej, terapeutom i pacjentom nie brakowało życzliwości i uśmiechu.
NEUROREHABILITACJA DLA ZDROWIA I SPRAWNOŚCI
Zadbaliśmy o to, by w naszym ośrodku realizowane były wszystkie powyższe zasady. W ten sposób nasi pacjenci z chorobami neurologicznymi zyskują szansę na odzyskanie sprawności ruchowej i komunikacyjnej, a także psychicznej pewności siebie, co umożliwia im powrót do aktywnego życia rodzinnego i pełnienia ról społecznych.